કોઈ તમને જીવવા માટે પ્રેરણા આપે

તમારામાં રહેલ આનંદને બહાર લાવી

તે બીજાને આપવાની પ્રેરણા આપે…

પ્રેમ એટલે…

તમને શક્તિશાળી બનાવે તે

તમારામાં વિશ્વાસ પેદા કરે છે તે

પ્રેમ એટલે…

જ્યાં તમે હંમેશા હાજર હો છો…એવી જગ્યા

જ્યાં તમોને ઘણું શીખવાની પ્રેરણા થાય છે…

તમારો વિકાસ થાય છે…

આ એવો સાથ છે જ્યાં

’હું’ જેવો છું તેવો સ્વીકારાઉં છું અને

મને વધુ સુંદર બનવા મદદ મળે છે.

અને મારી જાતની અપૂર્ણતાઓ પૂર્ણતામાં ફેરવાય છે.

આ એવો સાથ છે

જે શક્તિશાળી બનાવે છે…અને

જ્યારે જરૂર પડે ત્યારે ગમે તેવા સંજોગોમાં પણ

સુખ અને સહકાર આપે છે.

આ એવો સાથ છે જ્યાં

શ્રદ્ધાનું આશ્રય સ્થાન છે

સલામતીની ભાવના છે…અને છતાં

મને સ્વતંત્રતા પણ મળે છે

જ્યાં હું મારી જાતે જ વિકસું છું…

આ એવો સાથ છે,

સદીઓથી જેનો ઈન્તજાર છે

તે ખૂબ જ સુંદરતમ છે..અજોડ છે…

વાસ્તવિક છે…

એ જ તો પ્રેમ છે.

.

( અજ્ઞાત )

પ્રેમ એ સમયની મહામૂલી સોગાત છે. સમયનો સ્વભાવ સરવાનો છે. મિલનમાં સમય સરતો જાય છે. વિરહમાં સમય જાણે કે થંભી જાય છે. હકીકતમાં હરણની છલંગરૂપે કે ગોકળગયની ગતિએ સમય સરતો જ રહે છે. ઓક્ટેવિયા પાઝની એક પંક્તિ છે : “Does nothing pass, when time is passing by ?” સમયની સોગાતરૂપે મળેલો પ્રેમ રાતોરાત વીખરી જાય છે અને છતાં પણ એ વીખરવાપણાની વચ્ચે પણ કહ્યા વિના એક વાત કહેવાય છે કે હવે આ હ્રદય અન્ય કોઈ સાથે ક્યારેય અનુસંધાન નહિ પામે.

.

તને પત્ર લખવો છે અને નથી લખવો. બધી જ વાત કહેવી છે અને કશી જ વાત કહેવી નથી. બધી જ વાત કોઈ કદીયે કહી શક્યું છે ખરું ? લાગણીની લિપિ પૂર્ણપણે કોરા કાગળ પર અંકિત થઈ શકે ખરી ? એટલે જ પત્ર લખવાની સનાતન પ્યાસ હોવા છતાંય પત્ર લખવાનું માંડી વાળું છું. અને આ વાત માંડી વાળી શકાય એવી પણ નથી. હું લખું છું, વલખું છું ,લખું છું. સૂરજનું કિરણ રોજ સવારે સમુદ્રના જળ પર પોતાની લિપિ આંકવા માટે અથાક પ્રયત્ન કરે છે. થાકીને તે પાછું રાતના અંધકારમાં લપાઈ જાય છે. રાતના અંધકાર જેવી મારી ભાષા. એમાં કોઈક શબ્દો તારાની જેમ પ્રકટે પણ ખરા પણ તારાનું જરીક અમથું તેજ આટલા બધા અંધકારને કઈ રીતે છેદી ભેદી શકે ?

.

સ્મૃતિ વીજળી થઈને મારા આકાશને આખેઆખું ચીરી નાખે છે. ક્યારેક એ વીજળી ચાબુક થઈને મને ફટકારે છે ત્યારે પણ મારા કંઠમાંથી ચીસ નથી પ્રગટતી. સરી જાય છે એક આનંદનો ઉદ્દગાર અને ઉદ્દગારમાં હોય છે તારું નામ. હું અભાગી નથી. સદ્દભાગી છું. તારી સ્મૃતિ સાથે જીવું છું. તારી સ્મૃતિ સાથે જાગું છું, તારી સ્મૃતિ સાથે ઊંઘું છું. તારી સ્મૃતિ સાથે ખાઉં છું, પીઉં છું. કરવા પડતાં તમામ કામ કરું છું તારી સ્મૃતિ સાથે. અને એટલે જ મારું કોઈ પણ કામ, બોજો કે વેઠ કે વૈતરું નથી પણ જીવનનો નર્યો ઉલ્લાસ છે. પ્રત્યેક પળ સાથે તારો પ્રાસ છે. પ્રત્યેક પળ એ તારો સહવાસ છે. પ્રત્યેક પળ એ તારી સાથેનો પ્રવાસ છે. ચારે બાજુ આસપાસ તારી જ સુવાસ છે.

.

મારે તો તને એક જ વાત કહેવી છે. તું આવ, અહીં આવ. પવનના તીરની ગતિ લઈને આવ. આ સાગરમાં મારી નાવ ડૂબી જાય એ પહેલાં આવ. આ રાતનો અંધકાર જરી પણ નથી જીરવાતો. મારો આ સૂર તારા શબ્દ વિના ક્યાં લગી એકલો રઝળતો ગાતો ગાતો ફર્યા કરશે ?

.

હવામાં રાતરાણીની મહેક ક્યાંથી ? ફૂલની કોઈ પણ સુગંધ, શરણાઈના કોઈ પણ સૂર મને વ્યાકુળ કરવા માટે પૂરતા છે. તારે માટે ઝૂરતા જીવ માટે આટલું જ પૂરતું છે. વ્યાકુળતા દેખાતી નથી પણ હવાની જેમ હોય છે. વ્યાકુળતા દેખાડવાની પણ હોતી નથી. એને જેટલી સંગોપી શકાય એટલી સંગોપવી જોઈએ. સંગોપી શબ્દમાં પણ ગોપી લપાઈ છે. ગોપીને કોઈ નામ નથી હોતું. એ કેવળ કૃષ્ણની હોય છે.

.

( સુરેશ દલાલ )

પ્રેમનો અર્થ છે જીવનની વહેંચણી.

પ્રેમનો અર્થ છે જીવંત વ્યવહાર.

પ્રેમનો અર્થ છે ખુશીઓ વિખેરવી…ઉડાડવી…

પ્રેમનો અર્થ છે લોકોના જીવનમાં થોડાં ફૂલો ખીલવવાં…

પ્રેમનો અર્થ છે બુઝાયેલા દીવા સળગાવવા…

પ્રેમ તો છે બે વ્યક્તિ વચ્ચેની સ્વતંત્રતાની આપ-લે…

ન કોઈ કોઈનો માલિક છે, ન કોઈ કોઈની દાસી છે…

પ્રેમ જીવનમાં હોય તો તમે મુક્ત છો…

કોઈપણ રીતનો પ્રેમ હોય, શુભ છે…

કારણ કે ગમે તે પ્રેમ હોય તેને ઉજળો કરી શકાય છે…

જો માણસથી ડરતા હો તો…

સંગીતથી પ્રેમ કરો…

પ્રકૃતિથી પ્રેમ કરો…

ચાંદ-તારાથી પ્રેમ કરો…

કોઈ સર્જનાત્મક આયામમાં,

પ્રેમને ઢાળી દો…

મૂર્તિ ઘડો, ગીત રચો કે નાચો, પરંતુ

ગમે તે દિશા હો, તે તરફ એને પ્રવાહિત થવા દો…

જેથી થોડાક પ્રેમનો અનુભવ થાય…

પ્રેમ ભલે શીખવી શકાય કે ન શીખવી શકાય…

પરંતુ પ્રેમ માટે સંદર્ભ આપી શકાય…

પ્રેમ માટે વાતાવરણ ઉભું કરી શકાય…

પ્રેમમાં બગીચો ખડો થાય…

જ્યાં ફૂલ ખીલવી શકાય…

.

( ઓશો )