Category Archives: કવિતા-સમગ્ર

માણસ-વેણીભાઈ પુરોહિત

 કરવતથી વહેરેલાં

ઝેરણીથી ઝેરેલાં

કાનસથી છોલેલાં,

તોય અમે લાગણીનાં માણસ.

બોમબોમ બીડેલાં પંખાળાં સાંબેલાં,

તોપ તોપ ઝીંકેલાં, આગ આગ આંબેલાં,

ધણધણ ધુમાડાના

બહેરા ઘોંઘાટ તણી ઘાણીમાં પીલેલાં:

તોય અમે લાવણીનાં માણસ.

ખેતરમાં ડૂંડામાં

લાલ લાલ ગંજેરી,

શ્યામ શ્યામ સોનેરી,

ભડકે ભરખાયલ છે: દાણા દુણાયલ છે:

ઊગવાના ઓરતામાં વણસેલાં કણસેલાં-

તોય અમે વાવણીનાં માણસ.

ભૂખરાં ને જાંબુડિયાં…દૂધિયાં પિરોજાં,

દીઠા ને અણદીઠા દરિયાનાં મોજાં,

માતેલાં મસ્તાનાં ઘૂઘરિયાં સોજાં:

કાંઠેથી મઝધારે

સરગમને સથવારે,

તોય અમે આવણી ને જાવણીનાં માણસ.

ચડતી ને ઊતરતી ભાંજણીનાં માણસ.

કરવતથી…

( વેણીભાઈ પુરોહિત )

હેતનો અનગળ ખજાનો-સ્નેહી પરમાર

હેતનો અનગળ ખજાનો ખૂલશે

બંધ થાશે દ્વાર પાંખો ખૂલશે

ખૂલવાનો અર્થ જાણી લો પ્રથમ

દ્વાર ખખડાવો, દીવાલો ખૂલશે

દુનિયાની કોઈ પણ દુર્ગમ જગા

જાતના ભોગળ હટાવો, ખૂલશે

ફૂલની સમજણ લઈ ખખડાવજો

ખોલનારો આખ્ખે-આખ્ખો ખૂલશે

ત્યારે તારાં દ્વાર થાશે દ્વારકા

મારી ભીતરનો સુદામો ખૂલશે

ખૂલવા ઉપર લખી આખ્ખી ગઝ્લ

ક્યારે સ્નેહી તારી આંખો ખૂલશે

( સ્નેહી પરમાર )

 

 

 

 

जिन्दगी तुने लहू लेके-राजेश रेड्डी

जिन्दगी तुने लहू लेके दिया कुछ भी नहीं

तेरे दामन में मेरे वास्ते क्या कुछ भी नहीं

आप ईन हाथों की चाहें तो तलाशी ले लें

मेरे हाथों में लकीरों के सिवा कुछ भी नहीं

हमने देखा है कई ऎसे खुदाओं को यहॉ

सामने जिनके वो सचमुच का खुदा कुछ भी नहीं

ये अलग बात है वो रास न आया खुदको

उस भले श्ख्स में वैसे तो बुरा कुछ भी नहीं

बातें फैली हैं मेरे नाम से जाने क्या-क्या

जब कि सच ये है कि मैंने तो कहा कुछ भी नहीं

ऎ खुदा! अबके ये किस रंग में आई है बहार

जर्द ही जर्द है पेडों पे हरा कुछ भी नहीं

दिल भी ईक बच्चे की मानिंद अडा है जिद पर

या तो सब कुछ ही ईसे चाहिये या कुछ भी नहीं

( राजेश रेड्डी )

रिश्ते बस रिश्ते होते हैं-गुलजार

रिश्ते   बस  रिश्ते होते  है

कुछ    ईक  पल के

कुछ दो पल के

कुछ परों से हलके  होते हैं

बरसों के तले चलते-चलते

भारी-भरकम हो जाते हैं

कुछ भारी-भरकम बर्फ के-से

बरसों के तले गलते-गलते

हलके-फुलके हो जाते हैं

नाम होते हैं रिश्तों के

कुछ रिश्ते नाम के होते हैं

रिश्ता वह अगर मर जाऍ भी

बस नाम से जीना होता है

बस नाम से जीना  होता है

रिश्ते बस रिश्ते होते हैं

( गुलजार )

આવ્યો અગમનિગમથી સાદ..-કૈલાસ અંતાણી

આવ્યો અગમનિગમથી સાદ કે ચાલો વાર ન કરશો

ઊપડો  અંતરિયાળ  કે ચાલો  વાર ન કરશો.

કરો સાબદા ઊંટો, અશ્વ પલાણો

ભવરણ  કરવું  પાર  કે  ચાલો વાર ન કરશો.

ઊપડો  અંતરિયાળ  કે  ચાલો વાર ન કરશો.

છોડી નાંખો લંગર શઢ સંકોરો

સંકેલી  લો  જાળ કે  ચાલો વાર ન કરશો

ઊપડો  અંતરિયાળ  કે ચાલો  વાર ન કરશો.

તોડી તાણાવાણા ગાંઠ ઉકેલો

છોડો  સહુ  જંજાળ કે ચાલો વાર ન કરશો

ઊપડો અંતરિયાળ કે ચાલો વાર ન કરશો.

 

( કૈલાસ અંતાણી )

 

કૈલાસબેન અંજારની નગર પ્રાથમિક શાળા નં. ૧ માં શિક્ષિકા હતા. સંગીત, વાચન, પ્રવાસ, ઈતર કલાઓની સાથે સાથે સાહિત્યનો પણ તેમને ઘણો શોખ હતો. આકાશવાણી ભુજના માન્ય કવિ હતા. તા. ૨૬ જાન્યુઆરી, ૨૦૦૧ના રોજ કચ્છમાં ભૂકંપ થયો ત્યારે એમની શાળાના બાળકો સાથે રેલીમાં ભાગ લેવા ગયા હતા. શાળા અને શિક્ષણ પ્રત્યે નિષ્ઠાપૂર્વક ફરજ બજાવતાં બજાવતાં તેઓ પ્રલયકારી ભૂકંપનો ભોગ બન્યા હતા.

એમની સાથે મારો સંપર્ક બહુ ઓછો સમય માટે થયો હતો. પણ એ સમયગાળા દરમ્યાન મને એમના ઉમદા વ્યક્તિત્વનો પરિચય થયો હતો. એમના અવસાન પછી એમના સ્વજનોએ પ્રકાશિત કરેલ કાવ્યસંગ્રહ શગ દીવાની કમ્પેમાંથી આ કાવ્ય મારા બ્લોગ પર પોસ્ટ કરીને હું તેમને હાર્દિક શ્રધ્ધાંજલિ અર્પું છું.

 

દુનિયા જેને સુખ કહે…-અનિલ જોશી

મારે દુનિયા જેને સુખ કહે છે

એ સુખ ધોળે ધરમેય જોઈતું નથી.

મને ખબર છે કે રતિક્રીડા

એ ચામડીનું સુખ છે.

સૌન્દર્ય એ આંખનું સુખ છે.

સ્વાદ એ જીભનું સુખ છે.

પ્રશંસા એ કાનનું સુખ છે.

વાહન એ પગનું સુખ છે.

સત્તા એ અહંકારનું સુખ છે.

અને સુગંધ એ નાકનું સુખ છે.

એ બધાં સુખોના ટોળામાં

હું મારું સુખ ગોતવા જાઉં છું

એ બધાં રમકડાં જેવાં સુખો જોઈને

હું ભોળવાઈ જાઉં એટલો

હવે શિશુ રહ્યો નથી.

( અનિલ જોશી )

અહમની સરહદોમાંથી…-રાઝ નવસારવી

અહમની  સરહદોમાંથી  નીકળવું ખૂબ અઘરું છે

અને  સંગમના પાણી જેમ મળવું ખૂબ અઘરું છે

કોઈ  મહેણું  નહીં  મારે કે મેં કોશિશ નથી કીધી

હું  જાણું  છું કે પત્થરનું પીગળવું ખૂબ અઘરું છે

હું  જઈ  એકાંતમાં  બેઠો  છતાંયે  ફેર ન  પડ્યો

જગતની ભીડમાં તો ખુદને મળવું ખૂબ અઘરું છે

ખુદાનું  નામ લઈ આગળ વધો કેડી મરણની છે

જીવન  પંથે અહીંથી પાછા વળવું ખૂબ અઘરું છે

ફરી દુર્ઘટના જેવો રાઝ આ મારો દિવસ ઉગ્યો

સૂરજની  જેમ  ધીમે  ધીમે ઢળવું ખૂબ અઘરું છે

 

 

( રાઝ નવસારવી )

વાંસલડી ડોટકોમ…-કૃષ્ણ દવે

વાંસલડી ડોટકોમ મોરપીંછ ડોટકોમ

                ડોટકોમ વ્રુંદાવન આખું

કાનજીની વેબસાઈટ એટલી વિશાળ છે

                કે કયા કયા નામ એમાં રાખું? 

ધારોકે મીરાંબાઈ ડોટકોમ રાખીએ

                તો રાધા રીસાય એનું શું? 

વિરહી ગોપીનું ગીત એન્ટર કરીએ

                ને ક્યાંક ફ્લોપી ભીંજાય એનું શું? 

પ્રેમની ડીસ્કમાં એવી એવી વાનગી

                કે કોને છોડું ને કોને ચાખું?

ગીતાજી ડોટકોમ એટલું ઉકેલવામાં

                ઉકલી ગઈ પંડિતની જાત

જાત બળી જાય છતાં ખ્યાલ ના રહે

                ને એજ માણે આ પૂનમની રાત

તુલસી, કબીર, સૂર, નરસૈંયો

                થઈએ તો ઉકલે છે કંઈક ઝાંખુ ઝાંખુ.

એ જ ફ્કત પાસવર્ડ મોકલી શકે છે

                જેના સ્ક્રીન પર નાચે છે શ્યામ

એને શું વાયરસ ભૂંસી શકવાના

                જેને ચીર પૂરી આપે ઘનશ્યામ

ઈન્ટરનેટ ઉપર એ થનગનતો આવે

                હું કોઈ દિવસ વિન્ડો ન વાખું.

 

( કૃષ્ણ દવે )

એ જ આવશે-ચંદ્રકાંત શેઠ

એનો ફોન!

એનો અવાજ!

આખો મારો વાસ

-મારો અસબાબ અધ્ધર પગે!

આંગણાંએ ખોલી દીધા દરવાજા!

ઊંબરાએ ઉઘાડી દીધાં દ્વાર…

બારીઓ ય ખુલ્લી ફટાક…

ગોખે ગોખે આંખ…

શય્યાના આકાશમાં એક્કેય નહીં વાદળી…

સ્વચ્છ રાત્રિ!

નરી છલોછલ ચાંદની!!

ચાંદ તો પછી દૂર ન હોય…

હોય આટલામાં જ-નજીકમાં…

મેં ચિત્તને કહ્યું: ચકોર થા

પણ એણે તો

ઘરની ઊંચી અટારીએ ચડી

કરવા માંડ્યું છે કા…કા…

એ જ આવશે,

એ જ!!

 

( ચંદ્રકાંત શેઠ )

આંસુને પી ગયો છું…-હરીન્દ્ર દવે 

આંસુને  પી  ગયો  છું મને ખ્યાલ પણ નથી

એક રણ તરી ગયો છું મને ખ્યાલ પણ નથી

તમને  ભૂલી  જવાના  પ્રયત્નોમાં આજકાલ

તમને  ભૂલી  ગયો છું મને ખ્યાલ પણ નથી

મારું  સ્વમાન  રક્ષવા  જાતાં  કદી  કદી-

હું  કરગરી  ગયો  છું મને ખ્યાલ પણ નથી

કંટકની  માવજતમાં  અચાનક  ઘણી વખત

ફૂલો  સુધી  ગયો  છું મને ખ્યાલ પણ નથી

વાતાવરણમાં  ભાર  છે  મિત્રોના  મૌનનો

હું  શું  કહી  ગયો છું મને ખ્યાલ પણ નથી

 

 

( હરીન્દ્ર દવે )