(૧)
દીવડા પ્રજવાળવાની રાત છે.
અંધકારો બાળવાની રાત છે.

જેમના પગમાં ભરેલો થાક છે,
તેમને સંભાળવાની રાત છે.

ભગ્ન સ્વપ્નોની કરચને મોજથી,
આભમાં ઉછાળવાની રાત છે.

પ્રેમ, હિંમતને ઈરાદાના નવા,
દ્રાવણો ઉકાળવાની રાત છે.

આપણી શ્રદ્ધાનો સૂરજ ઉગશે,
એ જ આશે ગાળવાની રાત છે.

( પરાજિત ડાભી )

(૨)
કોઈને જૂઓ અને
તમારી અંદર રંગોલી પૂરાઈ જાય ત્યારે સમજવું કે
આજે દિવાળી છે
સાવ સૂરસૂરિયા જેવા અસ્તિત્વને લઈને ફરતા હો
અને
અચાનક કોઈનો ઉષ્ણ શ્વાસ અડી જતામાં
તમે આખે આખા ફૂટી જાવ
ત્યારે સમજવું કે
આજે દિવાળી છે !
વૃક્ષમાંથી લાકડું થઈને બારણું બની ગયેલા
તમારા સમયને કોઈની નજરુંનું લીલું તોરણ બંધાય
ત્યારે સમજવું કે
આજે દિવાળી છે !
સાવ કડવી વખ જેવી ઉદાસી વાગોળતા વાગોળતા
તમે જૂના ડબ્બા ખોલતા હો
અને અચાનક કોઈની મીઠી યાદ sweetનું સ્વરૂપ લઈને મળી આવે
ત્યારે સમજવું કે
આજે દિવાળી છે !
જમણો હાથ ડાબા હાથને પણ ન કળી શકે એવા ગાઢ અંધારમાં
તમે બેઠા હો
અને
તમારા સાવ અંદરના ઓરડે આવીને કોઈ
દીવડો જલાવી જાય
ત્યારે સમજવું કે
આજે દિવાળી છે…

( હેમંત ગોહિલ ‘મર્મર’)

(૩)
સબરસ બને જો આદમી, કાયમ દિવાળી,
હો જિંદગીમાં સાદગી, કાયમ દિવાળી.

પકવાન લાખો ના મળે તો ચાલશે, બસ
છે ડુંગળી ને ભાખરી, કાયમ દિવાળી.

જપ-તપ ફક્ત દેખાવ, મનમાં દાવપેચો,
દિલમાં કરી દો આરતી, કાયમ દિવાળી.

આ રંગરોગાનો કરીને ઢાંકશો શું ?
ભીતર ભરી દો ગુલછડી, કાયમ દિવાળી.

મેલું રહે છે મન, ભલે ને ઊજળું તન,
સબરસ બને જો આદમી, કાયમ દિવાળી.

( દિનેશ દેસાઈ )